FSSAI बद्दल थोडक्यात जाणून घेऊयात!
FSSAI बद्दल थोडक्यात जाणून घेऊयात!
FSSAI (Food Safety and Standards Authority of India) म्हणजेच भारतीय अन्न सुरक्षा आणि मानक प्राधिकरण हे एक स्वायत्त संस्था आहे जी भारतात अन्न पदार्थांच्या सुरक्षिततेसाठी कार्य करते.
याची स्थापना 2006 साली **"Food Safety and Standards Act, 2006"** अंतर्गत करण्यात आली होती. तसेच, अन्न पदार्थांमध्ये होणाऱ्या मिलावट आणि अशुद्धता याविरोधात कार्यवाही करण्याचे काम देखील FSSAI मार्फत होतात आणि म्हणूनच भारतातील अन्न पदार्थांच्या सुरक्षेसाठी FSSAI एक महत्त्वाची भूमिका बजावते.
🟢 उद्दिष्ट-
FSSAI चे मुख्य उद्दिष्ट म्हणजे अन्न पदार्थांची गुणवत्ता आणि सुरक्षितता सुनिश्चित करणे, जेणेकरून ग्राहकांना सुरक्षित आणि पोषणयुक्त आणि गुणवत्तायुक्त अन्न मिळेल.
🟢 परवाने-
FSSAI कडून अन्न उत्पादक, विक्रेते आणि वितरकांना विशिष्ट मानकांनुसार परवाने देण्यात येतात, जसे मूळ परवाना, राज्य परवाना आणि केंद्रीय परवाना.
🟢 मुख्य कार्य-
FSSAI च्या मुख्य कार्यांमध्ये खालील गोष्टींचा समावेश होतो:
1. अन्न पदार्थांचे परवाने आणि नोंदणी-
अन्न उत्पादक, वितरक, आणि विक्रेत्यांना FSSAI कडून परवाने किंवा नोंदणी करणे अनिवार्य आहे.
2. अन्न पदार्थांची चाचणी-
बाजारात उपलब्ध असलेल्या अन्न पदार्थांच्या गुणवत्ता आणि सुरक्षा सुनिश्चित करण्यासाठी नियमित चाचण्या घेतल्या जातात.
3. नियम आणि मार्गदर्शक तत्त्वे तयार करणे-
अन्न सुरक्षा सुनिश्चित करण्यासाठी FSSAI नियम, मार्गदर्शक तत्त्वे, आणि मानक तयार करते.
4. ग्राहकांचे संरक्षण-
ग्राहकांना सुरक्षित आणि गुणवत्तायुक्त अन्न मिळावे यासाठी FSSAI अन्न पदार्थांच्या पॅकेजिंग, लेबलिंग, आणि जाहिरातींवर नियंत्रण ठेवते.
5. शिक्षण आणि जनजागृती-
FSSAI अन्न सुरक्षा संबंधित जनजागृती कार्यक्रम राबवते आणि ग्राहक व उद्योगांना अन्न सुरक्षा संबंधित माहिती पुरवते.
FSSAI हे भारतातील अन्न सुरक्षा आणि गुणवत्ता सुनिश्चित करण्यासाठी एक महत्त्वाचे प्राधिकरण आहे, जे अन्न पदार्थांच्या गुणवत्तेची खात्री करते आणि जनतेचे आरोग्य संरक्षित करते.
FSSAI यांचे परवाने व्यवसायाच्या आकार, वार्षिक उलाढाल, आणि स्थानिकतेवर अवलंबून असते.
1. मूळ परवाना: (Basic Registration)
*उलाढाल:- 12 लाखांपेक्षा कमी वार्षिक उलाढाल असणाऱ्या लहान अन्न व्यवसायांसाठी (जसे की छोटे विक्रेते, किरकोळ विक्रेते, अन्न स्टॉल्स इ.) मूळ परवाना आवश्यक असतो.
*अर्ज: स्थानिक FSSAI प्राधिकरणाकडे अर्ज करावा लागतो.
कायम असणारे क्षेत्र: लहान व्यापारी, स्ट्रीट फूड विक्रेते, घरगुती बनवणारे उत्पादक इत्यादी.
2.राज्य परवाना: (State Registration)
*उलाढाल: 12 लाखांपासून 20 कोटीपर्यंत वार्षिक उलाढाल असणाऱ्या मध्यम आकाराच्या व्यवसायांसाठी राज्य परवाना आवश्यक असतो.
अर्ज: राज्य सरकारच्या FSSAI प्राधिकरणाकडे अर्ज करावा लागतो.
कायम असणारे क्षेत्र: मध्यम आकाराचे उत्पादक, प्रोसेसर, ट्रांसपोर्टर, व्यापारी इ.
3. केंद्रीय परवाना: (Central Registration)
उलाढाल: 20 कोटींहून अधिक वार्षिक उलाढाल असणाऱ्या मोठ्या व्यवसायांसाठी केंद्रीय परवाना आवश्यक असतो.
अर्ज: केंद्रीय FSSAI प्राधिकरणाकडे अर्ज करावा लागतो.
कायम असणारे क्षेत्र: मोठे उत्पादक, आयात/निर्यात करणारे, केंद्रीय सरकारी संस्थांशी संबंधित व्यवसाय इ.
आपल्या व्यवसायाच्या आकार आणि प्रकारानुसार योग्य परवाना निवडणे आवश्यक आहे, जेणेकरून व्यवसाय योग्यरित्या नियमनात राहील आणि अन्न सुरक्षा सुनिश्चित करता येईल.