निगमित नसलेल्या म्हणजे ज्यांची स्वतंत्र कायदेशीर अस्तित्व नाही अशा संस्था. दुसऱ्या शब्दात सांगायचे तर, अशा संस्थांची स्वतःची मालमत्ता, कर्ज घेण्याची क्षमता, कर भरणे, खटले चालवणे इत्यादी करण्याची क्षमता नसते.
निगमित नसलेल्या संस्थांची काही उदाहरणे
- फर्म: दोन किंवा दोन्हीपेक्षा जास्त व्यक्तींचा व्यवसाय चालवण्यासाठी एकत्र येतात.
- व्यक्तिगत व्यवसाय: एक व्यक्ती स्वतःचा व्यवसाय चालवतो.
- असोसिएशन ऑफ व्यक्ती (AOP): समान उद्दिष्ट साध्य करण्यासाठी एकत्र येणाऱ्या व्यक्तींचा समूह.
- बॉडी ऑफ इंडिविजुअल्स (BOI): विशिष्ट कार्ये करण्यासाठी सरकारने स्थापन केलेले व्यक्तींचे समूह.
- आर्टिफिशियल ज्यूरिडिकल व्यक्ती (AJP): कायद्याद्वारे मान्यता दिली जाणारी व्यक्तींसारखी काही वैशिष्ट्ये असलेली संस्था.
निगमित नसलेल्या संस्था आणि कंपन्या यांच्यातील फरक:
- कंपन्या: कंपन्या कायद्याद्वारे स्थापन केलेल्या स्वतंत्र कायदेशीर संस्था आहेत. त्यांची स्वतःची मालमत्ता, कर्ज घेण्याची क्षमता, कर भरणे, खटले चालवणे इत्यादी करण्याची क्षमता असते.
- निगमित नसलेल्या संस्था: निगमित नसलेल्या संस्थांची स्वतंत्र कायदेशीर अस्तित्व नसते, म्हणून त्यांच्याकडे कंपन्यांसारखी क्षमता नसते.
ITR मध्ये निगमित नसलेल्या संस्था
ITR मध्ये, निगमित नसलेल्या संस्थांनी त्यांच्यासाठी योग्य असलेला ITR फॉर्म वापरणे आवश्यक आहे.
- ITR 5: फर्म आणि निगमित नसलेले व्यावसाय (निगमित नसलेल्या)
- ITR 3: व्यावसायिक आणि व्यावसायिक उत्पन्न असलेले व्यक्तिगत करदाते आणि HUF (जर त्यांचे व्यवसाय निगमित नसलेले असतील तर)
- ITR 2: इतर करदात्यांसाठी (जर त्यांचे व्यवसाय निगमित नसलेले असतील तर)
निगमित नसलेल्या संस्थांसाठी महत्त्वाच्या गोष्टी
- निगमित नसलेल्या संस्थांनी त्यांचे उत्पन्न आणि खर्च यांचे योग्य रेकॉर्ड ठेवणे आवश्यक आहे.
- त्यांनी वेळेवर कर भरणे आवश्यक आहे.
- त्यांनी करासंबंधी कायद्यांचे पालन केले पाहिजे.
| ITR फॉर्म | पात्र करदाते | विवरण |
|---|---|---|
| ITR 1 | व्यक्तिगत करदाता | वार्षिक उत्पन्न ₹50 लाख पेक्षा कमी आणि सोपे उत्पन्न स्त्रोत (वेतन, पेन्शन, घरभाडे, इत्यादी) असलेले. |
| ITR 2 | व्यक्तिगत करदाता आणि हिंदू अविभाजित कुटुंब (HUF) | वार्षिक उत्पन्न ₹50 लाख पेक्षा जास्त किंवा विविध उत्पन्न स्त्रोत (वेतन, भाडे, पूंजीगत नफा, इत्यादी) असलेले. |
| ITR 3 | व्यक्तिगत करदाता आणि HUF | व्यावसायिक आणि/किंवा व्यावसायिक उत्पन्न असलेले. |
| ITR 4 | लघु आणि मध्यम व्यापारी (SMBP) आणि स्वयं रोजगार | कलम 44AD, 44AE आणि 44ADA अंतर्गत कर गणना करणारे. |
| ITR 5 | व्यक्ती आणि फर्म (निगमित नाही) | व्यवसाय आणि व्यावसायिक उत्पन्न (निगमित नाही फर्म) असलेले. |
| ITR 6 | कंपन्या आणि निगमित सहकारी संस्था | कंपन्या आणि निगमित सहकारी संस्था. |
| ITR 7 | धर्मादाय ट्रस्ट, राजकीय पक्ष, शैक्षणिक संस्था | धर्मादाय ट्रस्ट, राजकीय पक्ष, विಶिष्ट शैक्षणिक संस्था. |
ITR भरण्यात तुम्हाला अडचण येत असल्यास, तुम्ही ETaxwala ची मदत घेऊ शकता Etaxwala ची मदत घेण्यासाठी येथे क्लिक करा व पुढील फॉर्म भरा.
